Oplossing opgave 54 (van 24 november)

Een opgave op Alberts SchaakBlog met een wat ander uitgangspunt dan tot nu toe!

In hoeverre anders?

Dat is aan de 'oplosser' om uit te zoeken!

In deze stelling ziet het er voor zwart niet goed uit. Heeft hij nog kans op een heel, of een half punt?

Oplossing: partijslot Pribyl - Ornstein (Tallinn 1977)

Hier kreeg ik van Anonymous (moet kunnen, hoewel een naam ook leuk is) op 27 november het volgende antwoord:

't Zijn drukke tijden, maar toch nog een gaatje gevonden voor de mogelijke oplossing. Zwart speelt Tc2 (anonymous bedoelt natuurlijk Tf7; Albert) en dat lijkt me goed voor een halfje wegens de dolle dame.

In al zijn beknoptheid en heerlijke eenvoud is dit inderdaad het goede antwoord! Er volgde: 1. ... Tf7+! 2. Kxf7 Dg6+! (de zwarte koning staat immers in pat-positie, dus weg met de zwarte stukken) 3. Ke7 (wit probeert nog iets) ... Df7+ 4. Kd6 Dd5+ 5. Kxd5 en remise.

Oplossing opgave 53 (van 23 november)

In bovenstaande stelling gaf wit op. Immers: hij staat een kwaliteit achter, daarom is dameruil niet aantrekkelijk, maar wanneer hij die afruil ontwijkt, geeft zwart met Df1 mat!

Partijslot: Dechkanov - K.Yusupov (dus niet Arthur) (1981)

Zag wit misschien toch iets over het hoofd?

Dat mag je zeggen. Dit is een van die bijzondere gevallen waarin een speler opgeeft, terwijl hij gewonnen staat!

Voor de oplossing laten we Jan Pilon, lid van SC Ten Boer aan het woord:

Mooie opgave is dit. Ik kom tot de volgende oplossing:1. g4+ fxg4+ 2. Pxg4+(!!) g5 (op Dxb5 volgt Pf6++ en Tc5 is ook een weggevertje lijkt me) 3. De8+ Dg6 4. Pf6++ mat.

Uitslagen 13e ronde clubcompetitie SC Ten Boer

Dinsdagavond 28 november 2006: de 13e ronde van de onderlinge competitie van Schaakclub Ten Boer wordt gespeeld.

Afwezig zijn: Baudewijn Michel (gelukkig komt hij in december weer op de club), terwijl Piet Beetsma een SN heeft.

Erik Stam (w) - Roelof Kroon (z): 0-1

Gerard Zijlema (w) - Klaas Dijkhuizen (z): 0-1

Jan Pilon (w) - Albert Prins (z): 0,5-0,5

Wim van Dijken (w) - Wopko Dijkema (z): 0,5-0,5

Marten Berends (w) - Harm Buter (z): 1-0

Ad Mertens (w) - Fré Blok (z): 0-1

Binnenkort weer de nieuwste stand in de onderlinge competitie op Alberts SchaakBlog.

Verdere activiteiten in de allernaaste toekomst:

1 december: Jeugdschaak (in het Buurhoes, tussen 16.00 en 17.30 uur)

5 december: 14e ronde clubcompetitie (ondanks Sinterklaas)

8 december: Jeugdschaak (16.00 -17.30 uur)

12 december: NOSBO, tegen het uit altijd lastige Veendam

15 december: Jeugdschaak

19 december: 15e ronde clubcompetitie

26 december: Kerstmis: geen schaken

2 januari: Intern snelschaaktoernooi: spanning en sensatie!

Opgave 55

Een van de moeilijkste opgaven tot nu toe op Alberts SchaakBlog was nr. 48 ( met Polerio's hoekspel èn met het thema van de 'opgesloten koning').

Opgave 55 (onderstaande stelling) mag er echter ook zijn en is minstens zo pittig. Een partijstelling uit begin vorige eeuw.

Wit speelt en wint!

De oplossing komt eind deze week (samen met die van 53 en 54) op dit weblog.

Een weekend Amsterdam

Voor de trouwe lezers van Alberts SchaakBlog geef ik een verslagje van een veelbewogen weekendje hoofdstad, onder het motto: Geef mij maar Amsterdam.

Waar mag dan deze keer wel de link met het schaakspel zijn vragen diezelfde lezers zich ongetwijfeld af. Die link is inderdaad niet duidelijk aanwezig, maar ontbreekt ook niet helemaal. Zo bracht ik, tussen allerlei andere activiteiten door, een bezoek aan schaak- en go-winkel (meer ´schaak´ dan ´go´ als je het mij vraagt) ´Het Paard´ op de Haarlemmerdijk en ging ik tegen de schemering nog even binnen bij De Slegte, want je weet maar nooit!

Even voor twaalf uur ´s middags arriveerden we in Amsterdam Oud-Zuid, waar onze dochter en haar vriend wonen. Na 13 euro (!) in de parkeermeter te hebben geworpen en na een lichte, maar voedzame maaltijd begaven we ons met de tram naar het centrum voor een stadswandeling en wat winkelen, met eten na afloop. Na een mooie tramrit (je ziet nog eens wat) liepen we het laatste stukje naar ´Het Paard´.

Hier bleek zich, waarop ik al had gehoopt, een waar mekka voor schaakliefhebbers te bevinden. Mijn medewandelaars hielden het een klein half uur uit met wachten tot ik uitgesnuffeld zou zijn, maar daarna gaven ze het op en gingen alvast een kijkje nemen in de rest van de straat. Weer een klein half uur later kwamen ze terug en had ik min of meer mijn keus gemaakt en was ik verschillende schaakboeken rijker, waaronder, om maar eens iets te noemen, van Manfred von Fondern: II. Internationale Deutsche Schacheinzelmeisterschaft (1973). Verder onder meer van Slobodan Mirkovic: Od Stajnica do Topalova (From Steinitz to Topalov), uit 2006, een leuk boekje met allerhande opgaven.

Welgemoed vervolgden we onze weg (je zou ook kunnen zeggen dat we ons door de menigte lieten meevoeren), de Haarlemmerdijk door, via de Nieuwendijk naar de Dam, waar koers werd gezet naar de Bijenkorf en daar naar restaurant ´La Ruche´, wat overigens óók bijenkorf betekent. Men zal dat wel gedaan hebben om misverstanden te voorkomen. Vanaf ons tafeltje hadden we een fraai uitzicht op de Dam, met het Koninklijk Paleis. Na het genot van koffie met gebak ging ons gezelschap even winkelen in Peek & Cloppenburg, waar ik me natuurlijk niet bij aansloot, maar in de invallende duisternis de Kalverstraat insnelde: op naar De Slegte, die immers ook tweedehands schaakboeken heeft. Aangezien het zoeken bij Peek enige tijd in beslag nam, kon ik ook even rustig zoeken. Uiteindelijk wandelde ik weer naar buiten met een boek dat ik al lang van titel kende, maar nog steeds niet in mijn bezit had: Het offer in het schaakspel van Vladimir Vukovic (1974).

We waren inmiddels weer herenigd en aangezien het hongergevoel (of mag ik alleen maar ´trek´ zeggen?) wat begon op te komen, zetten we koers naar De Kantjil en de Tijger, een leuk Indonesisch restaurant, waar we in de afgelopen zomer ook al eens met zijn vieren hadden gegeten en dat uitstekend was bevallen.

We arriveerden hier al om 17.30 u en dat was maar goed ook, want toen we geruime tijd later verzadigd weer vertrokken, stonden de mensen buiten compleet in de rij! We gingen met de tram weer richting huis, waar we na nog een gezellige avond (waarbij ik natuurlijk toch de schaakboeken menigmaal van dichtbij zag) ons bed opzochten. Ik sliep die nacht niet zo goed en meende herhaaldelijk allerlei geluiden te horen, die ik niet goed kon plaatsen, waaronder ook meerdere keren gepraat. Ik lokaliseerde dat als komend van de achterkant van het huis, maar dat kan ook heel goed de voorkant zijn geweest. Toen we namelijk de volgende ochtend welgemoed naar buiten keken, bleek van twee vlak voor de deur staande auto's een zijraam te zijn ingeslagen. Geef mij maar Amsterdam! Die dingen gebeuren trouwens ook in het landelijke Ten Boer, dus wat dat betreft....

Onze eigen auto stond aan de overkant van de straat, groot geluk, want ik wilde aanvankelijk ook vlak voor de deur gaan staan. Gespaard door het toeval zal ik maar zeggen. Sommige mensen komen dan meteen met de voorzienigheid aandragen, maar daar geloof ik niet zo in. Twee meisjes die in de auto van hun moeder naar Amsterdam waren gekomen om daar een feestje bij te wonen en bij de buren logeerden, waren 's nachts met de taxi voor de deur gearriveerd en zagen nog een jongeman de ruit van hun auto inslaan, met een oude jas om zijn hand. Deze meneer koos uiteraard op dat moment het hazenpad. De door hen opgebelde politie lachte eens vriendelijk en adviseerde de dames om in hun woonplaats aangifte te doen. Dat komt mij ook bijzonder logisch voor.....

Eén van de twee beschadigde auto's (26-11-6; 11:46)

Ondanks dit aangerichte leed besloten wij er toch even op uit te gaan. De plannen waren om even vliegtuigen te gaan spotten bij Schiphol en daarna te gaan wandelen in het Amsterdamse Bos. Het spotten was erg leuk. In het uurtje dat we daaraan besteedden, stegen wel tussen de 30 en 40 vliegtuigen op.

Hierna reden we naar het Amsterdamse Bos. Veel over gehoord, maar toch nog niet eerder gezien, voor zover ik me herinner (dat krijg je met het klimmen der jaren...).

De Bosbaan in he Amsterdamse Bos (26-11-06, 13:33 u)

Na in het daar aanwezige restaurant een broodje te hebben gegeten en wat te hebben gedronken, maakten we een wandeling in het bos. Mooie omgeving, met zo op de zondagmiddag, ook allerlei sportieve activiteiten, voornamelijk trouwens op hockeygebied.

Met enige moeite (ik spreek in ieder geval namens mijzelf) volbrachten we de 1,5 uur wandelen en trokken daarna weer op huis aan, moe maar voldaan, zoals dat heet. Anne-Marie's vriend verraste ons een tijdje later met een fantastisch bereide kip korma, waarbij een fraaie fles wijn werd ontkurkt (en geleegd).

Na nog even naar de sport te hebben gekeken (o.a. de 2-5 nederlaag van Groningen tegen ADO Den Haag; vier dagen daarvoor had ik het op de UB nog gehad over de FC Groningen, dat tegen 'ADO met het shock-effect' moest spelen) , stapten we weer in onze, dus nog intacte, auto en waren op de minuut af twee uur later thuis. Het was zonder meer een geslaagd weekend geweest!

Boeing 747 op de Kaagbaan van Schiphol (26-11-06, 12:49)

Opgave 54

Een opgave op Alberts SchaakBlog met een wat ander uitgangspunt dan tot nu toe!
In hoeverre anders? Dat is aan de 'oplosser' om uit te zoeken!
In deze stelling ziet het er voor zwart niet goed uit. Heeft hij nog kans op een heel, of een half punt?

De oplosser zit achter de zwarte stukken!

De oplossing, zoals altijd, in de loop van de volgende week, op dit weblog.

Omdat ze zo aardig zijn: nog eens een illustratie van John Bolton uit Let's play chess van Anthony Hansford (Londen: Octopus Books, 1980). Ook hier heeft hij, in sword and sorcery-stijl, de strijd tussen wit en zwart uitgebeeld.

Opgave 53

Een opgave die weer eens moeilijker is. Misschien kan er zelfs wel sprake zijn van een nagelbijtertje voor het weekend!


In bovenstaande stelling gaf wit op. Immers: hij staat een kwaliteit achter, daarom is dameruil niet aantrekkelijk, maar wanneer hij die afruil ontwijkt, geeft zwart met Df1 mat!

Zag wit misschien toch iets over het hoofd?

Oplossing op Alberts SchaakBlog in de loop van de volgende week.

Oplossing opgave 52 (van 21 november)

In bovenstaande opgave won wit snel. Hoe ging dat in zijn werk?

Oplossing: Partijslot Duras - Wolf (Wenen 1907)

1. Tf4 De7 (er is niets anders) 2. Dd7! en zwart gaf op.

Een juiste oplossing van Roelof Kroon werd in goede orde ontvangen.

Oplossing opgave 51 (19 november)

Nog eens onder het motto (net als bij opgave 50) : kort maar krachtig!

Na drie zetten (twee van wit, één van zwart) gaf zwart op.

Wat zouden die zetten zijn geweest?

Oplossing: uit de partij Bründtrup - Budrich (Berlijn 1954)

1. Lc5! Lb6 (houdt de spanning er nog heel even in) 2. Df4! en zwart gaf op.

Goede oplossingen kwamen binnen van Roelof & Gerrit Kroon, alsmede Jan Pilon.

Oplossing opgave 50 (van 19 november)

In de bovenstaande stelling gaf wit, na de eerstvolgende zet van zwart, meteen op.

Welke zet was dat? N.B.: U zit als 'oplosser' achter de zwarte stukken!

Oplossing: uit de partij Bellon - G. Garcia (Cienfuegos 1976)

1. ... Tg2! (er dreigt mat met Pf4, terwijl 2. Kxg2 wordt gevolgd door Pe3)

Ik ontving een correct antwoord van Jan Pilon (SC Ten Boer).

Derby tegen SV Bedum: eerste punten voor SC Ten Boer

In de derde ronde van de NOSBO-competitie werd, op dinsdagavond 21 november, in het Buurhoes in Ten Boer de wedstrijd SC Ten Boer-SV Bedum gespeeld. Bedum kwam met 7 man opdagen en had ook enkele van zijn sterkste spelers thuisgelaten. Een en ander miste zijn uitwerking niet: de thuisclub trok met 5,5-2,5 aan het langste eind.

Het door mij op 1 november jl. uit de kast gehaalde degradatiespook is momenteel nog slechts vaag op de achtergrond zichtbaar.

Het commentaar bij de partijen is van Roelof Kroon, hier en daar door mij aangevuld (cursieve tekst).

SC Ten Boer - SV Bedum: 5,5 - 2,5

1. Roelof Kroon (z)(2108) - N.O. : 1-0

2. Klaas Dijkhuizen (w)(1887) - T.Smit (w)(1705): 1-0

3. Albert Prins (z)(1785) - A. van den Berg (w)(1614): 1-0

4. Jan Pilon (w)(1722) - J.Schuit (z)(1643) : 1-0

5. Piet Beetsma (z)(1661) - A.Wever (w)(1614): 0,5-0,5

6. Gerard Zijlema (w)(1549) - D. van Leusen (z)(1617): 0-1

7. Marten Berends (z)(1581) - Y.Kelmendi (w)(1595): 0-1

8. Erik Stam (w)(1398) - F.Moorlag (z)(1505) : 1-0

Kroon-N.O.: 1-0

Door Roelof zelf gekarakteriseerd als "mijn eerste foutloze partij".

Dijkhuizen(w)-Smit: 1-0

Een door Klaas (wit) met het Londens Systeem(!) opgezette partij. Vanuit de verte meende ik al de harmonieuze en degelijke contouren van een uiterst verantwoorde opening (deze mening wordt overigens niet door iedere deskundige gedeeld) waar te nemen (Albert).

Na wat afruilen heeft zwart het loperpaar en wit ruimevoordeel en een 'aangename druk' tegen f7.

In bovenstaande stelling ging het als volgt verder: 1. ... Db6 2. Df4 Ke7 3. Pe5 Db4 4. c3 Dd6 5. Th6 b5 6. Lb3 Lb7 7. g4 Lg5 8. Dxg5+ 9. f6 Dh4 g5 10. Txh7 en zwart gaf op.

Prins(z)-Van den Berg: 1-0

Tegen de e4-opening van mijn tegenstander verdedigde ik mij Scandinavisch. Er ontstond een partij waarin ik eigenlijk voortdurend wel goed stond, met een redelijk ingewikkeld middenspel. Op een gegeven moment kwam ik een pion voor. Een mooie zet om die pion te behouden zag ik evenwel over het hoofd, waarna we met weer een gelijke materiële verhouding het eindspel ingingen. Daarin had ik echter toch nog de wat betere stelling, met een actief paard en torens. Enig manoeuvreren leverde, met waarschijnlijk wat hulp van wit, een nieuwe voorsprong van een pion op, later zelfs twee pionnen. Niet lang daarna gaf wit op.

In bovenstaande stelling speelde ik het niet verkeerde 1. ... e5! (zowel 2. dxe5, 2. d5 en 2. Lxf4 kunnen niet; verder dreigt 2. exd4). Het vervolg was: 2. Df3 Lxc1 3. Taxc1 exd4 (een gezonde pion) 4. Ld3 Lxd3 5. Dxd3 c5 6. bxc5 Dxc5? (nu gaat de mooie pion weer verloren; waarom niet 6. ... Pxc5, waarna 7. Dxd4 niet kan wegens ... Pb3!) 7. Phf5 Tad8 8. Dxd4 Dxd4 9. Pxd4 Pc5 10. Pge2 Pb3 11. Pxb3 Txe2 12. Tc3?! Pe4 (dit paard staat hier sterk, ook wegens de controle over f2) 13. Te3?! (de 12e en de 13e zet van wit zijn waarschijnlijk voor verbetering vatbaar) Txe3 14. fxe3 Td3 15. Pa5 b6 16. Pc6 Txa3 17. Pe5 f6 18. Pg4 h5 19. Pf2 Txe3 20. Ta1 Pxf2 21. Kxf2 en na nog wat zetten gaf wit op.

Pilon(w)-Schuit: 1-0

Een soort Grünfeld, waarin wit wat meer ruimte heeft. Een wat saaie stelling, waarin Jan bovendien zijn goede paard op e5 afruilt tegen een slechte loper op d7. Toch krijgt wit hierna druk op de zwarte centrumpionnen. Op het moment dat die druk substantieel wordt speelt zwart e6-e5 en schuift wit de stelling dicht. De lopers van wit worden tijdelijk zwakker maar wit krijgt wel een mooi veld op c4. In een latere fase hebben beide partijen vooruitgeschoven pionnen, wit in het centrum en zwart op de damevleugel. Van de pionnen van wit gaat evenwel meer gevaar uit (formatie f5-e6-d7) en op een geven moment kan wit zelfs, met steun van een van zijn torens, e6-e7 spelen. Daarna is het snel voorbij. (Cursieve tekst van Albert).

Vanuit bovenstaande stelling: 1. ... c3 2. Tdf2 exf4 3. gxf4 Tc4 4. d6 Td8 5. e5 Pd5+ 6. Kf3 (zwart moet zijn 37e zet doen (van de 40) en heeft nog 57 seconden) ... Pxb4 7. Tce2 (nog 50 seconden voor zwart)... Pd3 8. e6+ Ke8 (nog 37 sec) 9. d7+ Ke7 (24 sec) 10. Tf1 (waarom niet Tg2 met winst?) ... Pxc1 (40 zetten gehaald!) 11. Txc1 b4 12. f5 a5 13. Tg2 Td4 (13. ... Tg4 is wel zo aardig; zwart heeft hier winstkansen, handig zo'n pion op h5!) 14. Tg7+ Kd6 15. e7 Txd7 16. e8D (daar doen we het tenslotte allemaal voor! Albert)... Txg7 17. Df8+ en zwart staakt de strijd.

Beetsma(z)-Wever: 0,5-0,5

Piet (zwart) hanteert de Scandinavische verdediging, zoals beneden nog te zien is. Na 1. e4 d5 2. exd5 Dxd5 speelt wit de weinig voorkomende zet 3. c4, waar Matthias Wahls ('Modernes Skandinavisch' uit 1997) als zwarte reactie 3. ... De4+ op aanbeveelt. Wit moet dan wel met 4. De2 antwoorden, omdat hij anders al een pion verliest en na 4. ... Dxe2+ 5. Lxe2 Pc6 6. Pf3 e5 staat zwart beter (partijgedeelte van Wahls uit 1992). Piet speelt echter 'gewoon' 3. Da5 (Albert).

Later rocheert hij de verkeerde kant op en krijgt druk tegen f7.

Wit staat hier beter. Het vervolg was: 1. ... 0-0-0?! 2. Pg5! Pe5 3. Lxg4 Pexg4 4. h3 (4. Pxf7 Dh5 5. h3 Dxf7 6. hxg4) ... h6?? (wat doet zwart na 5. Pf3? Na 5. Pxf7 kan ... Dc7 6. hxg4 Dxf7) 5. Pge4 Pxe4 6. Pxe4 Pf6 7. De2 Pxe4 8. Dxe4 g5 9. b4 Lxb4 (pakt een gevaarlijke pion mee) 10. Lxg5 met een remisevoorstel van wit, wat kennelijk aangenomen wordt (Albert).

Zijlema(w)-Van Leusen: 0-1

Engelse opening. Gerard verliest een pion op c4 door een penning op de b-lijn. Maakt er later zelfs een stuk van. Sterke spel van zijn tegenstander, die verder alles afruilt.

In bovenstaande stelling gebeurde: 1. ... bxc4 2. Lxc4? Dxc4 en vanaf dat moment speelde Gerard een verloren partij.

Berends(z)-Kelmendi: 0-1 

In het begin zie ik een naamloze opening op het bord. Zwart raakt zijn f-pion kwijt, waarna het f7 veld zwak wordt. De slag vindt echter plaats op de damevleugel, waar Marten ineens een pion op b5 verliest. Hierna verzwakt hij zijn koningsvleugel. Het wordt steeds moeilijker en uiteindelijk gaat wit met de volle buit aan de haal.

Stam(w)-Moorlag: 1-0

Symmetrische opening: 1. d4 d5 2. Pf3 e6 3. e3 Pf6. 

Vanuit bovenstaande stelling zagen de omstanders de volgende zetten passeren:

1. ... e5 2. e4?! (f2 is wel zwak, wat na 2. ... Pg4?) ... Lxf2+?! 3. Kxf2 Pg4+ 4. Kg3 (Kf1 is wel makkelijker) ... Db6 5. De2 Dg6 6. h3 (hier zijn er nog maar 14 zetten in totaal gedaan en zwart heeft nog een kwartier!) ... Pf6+ 7. Kh2 d4 8. Pd5 Ph5 9. Df2 Dd6 10. Pg5 f5 11. Df3 g6 12. exf5? e4+! (paniek bij het publiek) 12. Lf4! Dxf4+ (beter Dxd5) en later: 1-0 (verder geen aantekeningen: 13. Dxf4 of zelfs 13. Pxf4 lijkt me afdoende. Albert)

Naast dit NOSBO-geweld werden nog twee partijen gespeeld voor de onderlinge competitie:

Harm Buter - Wim van Dijken: 1-0

Wopko Dijkema - Ad Mertens: 1-0

Opgave 52

Wit won snel.

Hoe ging dat in zijn werk?

Oplossingen opgaven 50-52 aan het eind van deze week!

Overwinteren voor schakers en vlinders

Nu de gure en misschien binnenkort wel koude maanden aanbreken, is het overwinteren aan de orde. Een term die oorspronkelijk vooral voor planten en dieren in de natuur werd gebruikt, maar tegenwoordig ook voor pensionado's : gepensioneerden die overwinteren in Spanje.

Ook in de sportwereld komt de term voor. Een voetbalteam overwintert (bijvoorbeeld in de wedstrijden om de UEFA-cup) als men voor de winterstop niet tegen doorslaggevende nederlagen aanloopt. Dat gevaar is inmiddels minder geworden nu men al vrij snel tot poulevorming overgaat, om op die manier de clubs toch van zoveel mogelijk inkomsten te verzekeren. Voor het overwinteren van onze schaakclub in Ten Boer hoeven we niet echt bang te zijn: het had alleen nog mooier gekund als we ons voor de NOSBO-beker niet hadden laten uitschakelen..., maar het kan nu eenmaal niet altijd meezitten.

Op het @Home portal staat vandaag een artikeltje over late vlinders vanwege de nog lang voortdurende (te) hoge temperaturen voor de tijd van het jaar. Er wordt commentaar gegeven door Kars Veling van de Vlinderstichting (kijk op http://www.vlinderstichting.nl/). Iedereen kan op zo'n artikeltje een reactie geven. Natuurlijk stuurt menigeen dan een reactie die niets met het onderwerp te maken heeft, maar die alleen bedoeld is, om de eigen humor aan de openbaarheid prijs te geven (zo in de trant van: weg met die insecten, ik heb vlinders in mijn buik).

Ook wij hebben een reactie op de Home-site gezet (tot nu toe de enige die ook echt over het onderwerp gaat).

Het stukje luidt als volgt:

Mimi Prins 20 november om 11:55

Donderdag 16 november jl. hing er aan een blauw winterviooltje in mijn tuin in Ten Boer (Groningen) een Gehakkelde aurelia met dichtgeklapte vleugels waarop de witte 'C' duidelijk te zien was (C-vlinder). De (aan de onderkant) bijna zwarte vleugels gaven aan dat het hier om een vlinder van de tweede generatie ging. Een leuke waarneming, die ik ook heb gefotografeerd.

De Gehakkelde aurelia (Polygonia c-album), zo genoemd omdat zijn vleugels een gescheurde indruk maken, gefotografeerd in onze tuin op 16-11-2006, om 15:02 uur.

Onderstaande vlinder is in onze garage bezig met een serieuze poging tot overwinteren. De foto is wat onduidelijk geworden door de ongunstige plek op het plafond (voor een foto tenminste, uiteraard zonder flits) waar hij is gaan zitten. Voor alle zekerheid: de zwarte vlek is zijn schaduw.

Na enige determineerarbeid hebben we deze vlinder weten vast te pinnen (figuurlijk) als een Roesje (Scoliopteryx libatrix), een nachtvlinder. Exemplaren van de tweede generatie zoeken in de herfst een geschikt plekje voor hun winterslaap. Foto: 16-11-2006, om 15:08 uur.

Dat hij het maar mag overleven! Vlinders overwinteren als rups (komt het meest voor), ei, pop of vlinder, al naar gelang de soort. Als vlinder overwinteren komt het minst voor, maar het zijn natuurlijk wel die vlinders die je zo tegen het voorjaar als eerste ziet! Ze zijn er al als het ware!

Dat was een zijsprongetje op Alberts SchaakBlog, dat weliswaar bijna geheel over schaken gaat, maar waar af en toe ook even tijd moet zijn (en is) for something completely different...

Stand clubcompetitie SC Ten Boer na 11 ronden

Na 11 ronden in de onderlinge competitie, ziet de stand er als volgt uit:

1. Roelof Kroon 197,5 p (+5=1-0)

2. Klaas Dijkhuizen 177 p (+5=3-0)

3. Piet Beetsma 148,5 p (+5=3-1)

4. Albert Prins 146 p (+4=1-2)

5. Jan Pilon 133,5 p (+4=2-2)

6. Marten Berends 108 p (+2=2-2)

7. Erik Stam 89,5 p (+2=0-4)

8. Baudewijn Michel 89 p (+0=2-0)

9. Fré Blok 76 p (+2=0-3)

10. Gerard Zijlema 73,5 p (+2=1-4)

11. Ad Mertens 72 p (+2=0-4)

12. Harm Buter 71,5 p (+2=0-6)

13. Wim Van Diken 67,5 p (+1=0-3)

14. Wopko Dijkema 65 p (+2=1-6)

Onderstaande foto geeft een aardig beeld van wat zich elke dinsdagavond afspeelt in het, op het eerste gezicht zo rustige, clublokaal van SC Ten Boer. De strijd tussen wit en zwart wordt hier schrijnend in beeld gebracht. De thuisblijvers missen het een en ander .....

Illustratie van John Bolton in het boek Let's play chess van Anthony Hansford. (London: Octopus Books, 1980).

Opgave 51

Op weg naar de 100!!

Nog eens onder het motto (net als bij opgave 50) : kort maar krachtig!

Na drie zetten (twee van wit, één van zwart) gaf zwart op. Wat zouden die zetten zijn geweest?

De oplossing van 50 en 51 eind deze week!

Opgave 50

Een kleine mijlpaal op Alberts SchaakBlog: de 50e opgave!

In de bovenstaande stelling gaf wit, na de eerstvolgende zet van zwart, meteen op.

Welke zet was dat? N.B.: U zit als 'oplosser' achter de zwarte stukken!

De oplossing is in de loop van deze week te zien op dit weblog!

Oplossing opgave 49 (van 15 november)

In een partijslot uit de 70er jaren, gaf zwart mat in 5 zetten! Hoe?

N.B.: de naspeler/oplosser zit weer achter de zwarte stukken!

Oplossing: Fedder-Westerinen (Roskilde 1978)

1. ... Pg3+ 2. Kh2 Pf1+! 3. Kh1 (3. Txf1 Dg2 mat) ... Dg3 4. Pg4 (er dreigde natuurlijk mat op h2) ... Dh2+! 5. Pxh2 Pg3 en mat!

En ... het bijna standaard-einde van elke oplossing: goede inzending van Roelof Kroon! 

Blogger Albert is eigenlijk van mening dat nog wel meer schakers eens een poging kunnen wagen.

Daarom nog maar eens herhaald: iedereen kan een oplossing opsturen: vermeldt het antwoord via comments, noteer uw naam eronder (of houdt het bij Anonymous), vul onderaan het commentsschermpje even de woordverificatie in en... versturen maar!

Geslaagd begin jeugdtraining bij SC Ten Boer

Vrijmiddag 17 november van 16.00 tot 17.00 uur is een begin gemaakt met onderricht in het edele schaakspel aan kinderen uit Ten Boer.

Het initiatief berust bij Roelof Kroon, lid van SC Ten Boer. Van tevoren hadden zich ca. 20 kinderen ingeschreven, wat een bijzonder hoog aantal is. Het succes bleek echter nog groter, toen zich maar liefst 28 kinderen in het Buurhoes aan de Gaykingastraat meldden.

Na een splitsing in twee groepen (een groep van kinderen die nog helemaal niets van het schaken wisten en een groep die de eerste beginselen al een beetje onder de knie had), vond in twee lokalen de eerste les plaats. De beginnelingen maakten hun eerste vorderingen onder de ervaren leiding van Kroon sr., die vele jaren jeugdschaaktrainer is geweest. Roelof (Kroon jr.) nam de andere groep onder zijn hoede. De methode 'Stappenplan' vormt de basis voor de lessen.

Zelf was ik het laatste gedeelte van het uur ook aanwezig en het trof mij dat een en ander zich in bijna serene rust voltrok. Het wil er bij lessen aan jonge kinderen nog wel eens luidruchtig aan toegaan, maar daarvan was hier (gelukkig) geen sprake. Op deze manier zal het vast wel lukken de kinderen veel bij te brengen! Ook ouders gaven blijk van hun belangstelling.

Aanstaande vrijdag (24 november) zal de tweede les plaatsvinden, waarvoor de groepen respectievelijk om 16.00 en 16.30 worden verwacht.

Oplossing opgave 48

De vraag luidt: Hoe wint zwart in bovenstaande stelling? Een moeilijke opgave! Er is duidelijk een methode die lijkt te winnen, maar dat toch niet doet (remise) en een meer verborgen winstweg! De oplosser in spé moet daarbij de naam Polerio niet uit het oog verliezen!

Bovenstaande tekst gaf ik bij opgave 48 (op 12 november). De opgave is daarom zo bijzonder, omdat er twee niet bepaald alledaagse thema's in voorkomen:

1) het thema van de opgesloten koning (zie mijn posts van 20 en 25 augustus en opgave 21)

2) het motief van Polerio's hoekspel of Polerio's mat (zie de post van 12 november)

In bovenstaande stelling (volgens mijn bron uit een partij, gespeeld in Berlijn in 1915, zonder dat er spelers worden genoemd; misschien is het ook wel een bedachte stelling!) leidt het offer van de zwarte toren niet tot winst, maar alleen tot remise: 1. ... c5 2. Kb7! (niet Kxc5 wegens Kc7 en zwart wint) ... Kd6 3. a8D Txa8 4. Kxa8 Kd5 5. Kb7 Kd4 6. Kc6 enz.

In de partij gebeurde 1. ... Kd6 2. Kb7 Kd5 met een identieke afloop (remise). Later gaf de Duitse schaakmeester Erich Cohn (1884-1918) aan dat zwart, wil hij winnen, de witte vrijpion niet moet slaan, maar een blokkade moet opwerpen, via:

1. ... Ta8!! (dreigt Kc8! met eenvoudige winst) 2. Kb7 c5! 3. Kxa8 Kc8!! (niet Kc7, omdat dan wit in de opmars van de wederzijdse pionnen eerder schaak geeft (we hebben hier dus motief 1: opgesloten koning) 4. d4 c4 (uiteraard, want cxd4 levert pat op) 5. d5 c3 6. d6 c2 7. d7+ Kxd7 8. Kb7 c1D 9. a8D Dc6+ en hier duikt thema 2 op: Polerio's hoekspel / mat!

Het kan bijvoorbeeld zo verder gaan: 10. Ka7 Dc5+ 11. Ka6 Da3+ 12. Kb7 Db4+ 13. Ka6 Da4+ 14. Kb7 Db5+ 15. Ka7 Kc7 en wit wint.

Een dergelijke fraaie opgave kom je niet elke dag tegen. Ik ben blij dat mij dat wel is overkomen!

Ook bij deze moeilijke opgave kwam een correct antwoord binnen van Roelof Kroon van SC Ten Boer.

UB'er / Schaker met pensioen

Schakers hebben het niet altijd even gemakkelijk; het komt vaak voor dat hun passie door het thuisfront niet wordt gedeeld. Iedere schaakliefhebber kan zich hierbij wel iets voorstellen.Ter illustratie een column van mijn vrouw. Zij schrijft als freelancer voor een regionale krant, over uiteenlopende onderwerpen met als favoriet haar tuinrubriek.

Zo leidde ik mijn post van 9 juli jl. in, die, zoals boven vermeld, een aflevering van een column (In mijn tuin) van mijn vrouw bevatte. In het decembernummer van BuurContact zal onderstaande column te lezen zijn, die hier in 'voorpublicatie' alvast mijn weblog siert.

In míjn tuin …

… zie je er nog niet zoveel van, maar binnen kan ik het goed merken: mijn man is met pensioen. Daags na het afscheidsetentje met zijn collega’s zei ik nog: "Je mag best bij mij komen inwonen, maar je moet je wel een beetje aanpassen."

In een opwelling kocht hij een tweede fiets. Tweedehands ook, maar een leuk ding, vond hij. Na de aanschaf is het leuke ding niet meer buiten geweest. Intussen kan hij met dat malle rechte stuur niet mooi plat tegen de muur staan, zoals de andere fietsen, en voor mijn oleander, mannentrouw en fuchsia is er nu in de berging geen ruimte meer om te overwinteren.

De auto is ook de hele dag thuis en staat grijnzend in de garage, waar ik altijd zo gemakkelijk even iets kon verpotten. Dat lukt niet meer, ik kan nergens meer bij. Ik weet echt niet hoe ik hier nog tulpenbollen in een pot moet krijgen. Vriendelijk bood mijn man aan de garage op te ruimen en binnen de kortste keren had hij de grijze container vol. Jammer: nu moet hij twee weken wachten tot de container geleegd is voor hij weer verder kan. Toen ik ’s avonds in de bak keek, zag ik daar de restanten MDF, de planken en de latten, waarmee ik nog zo veel had willen doen, netjes kort en klein gezaagd. Desondanks is er voor mij en mijn planten voorlopig nog geen plaats in de garage.

Ze kunnen ook niet naar het bibliotheekje, nu daar een extra kast bij gekomen is voor het gestaag groeiend boekenbezit. Mijn tuintijdschriften staan nog steeds in dozen op de grond, zie ik.

Op zolder zijn acht van de tien stekken van aster laevis calliope omgekomen door een te hoge temperatuur: mijn pensionado werkt er toch al gauw een paar uur per dag aan zijn weblog (Alberts SchaakBlog) en dan moet de verwarming aan. Op de tafel daar staat onze van een zoon teruggekeerde oude geluidsinstallatie met pick-up, waarop mijn man eindelijk weer zijn geliefde elpees kan draaien. Twee grote boxen horen erbij en voor mijn geraniums, die daar altijd de winter doorbrachten, is geen plek meer.

Langzaam dringt het tot mij door, wie zich hier moet aanpassen. ’s Ochtends lees ík nu als eerste de krant, terwijl mijn man het ontbijt verzorgt. Ik hoef geen sinaasappelen meer uit te persen; hij giet het zó uit een pak.

Ik hoef alleen nog maar aan te schuiven, aan de ontbijttafel, met uitzicht op mijn (?) tuin …

Mimi Prins

-49- INWONING

BuurContact nr. 11, 8 december 2006

P.S. (van Albert)

Voor de arme Fuchsia is er dus binnen geen plaats meer .....

Nog meer ongemak binnen: er is nu tijd om muren te witten, ook áchter de boekenverzameling.

Ze liggen overal verspreid; zolang we nog maar bij het wijnrek kunnen ...

Opgave 49

Na de hele fraaie opgave 48 (in de post van 12 november; oplossing aanstaand weekend) is hier de eveneens tot de verbeelding sprekende 49.

In een partijslot uit de 70er jaren, geeft zwart mat in 5 zetten! Hoe?

N.B.: de naspeler/oplosser zit weer achter de zwarte stukken!

Kijk in het komend weekend op Alberts SchaakBlog voor de oplossingen van deze beide laatste opgaven!

11e ronde clubcompetitie SC Ten Boer

Dinsdagavond 14 november 2006: 11e ronde in de onderlinge competitie.

Afwezig zijn Wim van Dijken, Fré Blok en Baudewijn Michel, terwijl Roelof Kroon een staand nummer heeft. Hij is echter zo vriendelijk enkele opmerkingen over de gespeelde partijen op papier te werpen, waar Blogger Albert zelf deze avond geen tijd voor heeft, beziggehouden als hij wordt door zijn eigen partij.

Marten Berends (w) - Piet Beetsma (z) : 0,5-0,5. Taaie Hollandse verdediging. Niet veel aan de hand. Na wat pionzetten krijgen wits paarden mooie velden en kan zwarts dameloper (toch meestal een zorgenkind in het Hollands) opeens naar a6, waar hij naar de velden c4 en e2 kijkt. Wit doet veel zetten die ik niet begrijp (afwachten). Zwart reageert met een aanval op de koningsvleugel. (Dan is er een stand genoteerd die ik (Albert) maar niet overneem, omdat er weinig op volgt; de partij eindigt in ieder geval in remise).

Jan Pilon (w) - Wopko Dijkema (z) : 1-0 . Wit vindt snel een zwak zwart punt op b7. Hierdoor moet Wopko b7-b6 spelen, terwijl de zwart dameloper al buiten de keten staat. Wit probeert direct de damevleugel onder vuur te nemen, maar hierdoor komt veld b4 vrij voor een zwart paard. Na afruil van dit paard blikt opeens hoe zwak de witte velden (aan zwarts kant) zijn (zeker na a6-a5), met als gevolg het inleveren van de rochade, een zwak veld op c6 en een dito pion op c7. Wit verhoogt de druk en Wopko ziet vervolgens een vork over het hoofd (motto: voorzichtig omspringen met je bestek! Dit laatste is natuurlijk weer van Albert).

Ad Mertens (w) - Erik Stam (z) : 1-0. Siciliaanse opening. In het begin kan wit een zwarte pion op f7 al onder vuur nemen. Na een opstoot van zwart op de damevleugel reageert wit door een pion te offeren (of weg te geven?).

In de volgende stelling:

gaat het zo verder: 1. ... Dc7 2. Pa2? d5 (een zeer sterke zet, waarmee het potentieel van zwarts damevleulgelpionnen goed tot zijn recht komt) . 3. 0-0 d4 4. Lg5 (Ld2 lijkt me beter) ... h6? (beter 4. ... a5 5. Lxf6 gxf6!) 5. Lh4?! (Ld2) ... g5 6. Lxf6 Lxf6 7. Pxb4 axb4 en als ik even later weer kijk heeft zwart een toren verloren!

Albert Prins (w) - Klaas Dijkhuizen (z) : 0,5-0,5. Een partij waarin het Londens Systeem weer eens op het bord verschijnt. Wit laat tegen zijn gewoonte in toe dat zwart snel de opmars van pion e6 naar e5 kan doorzetten, gesteund door dame en paard. Dit betekent echter niet dat zwart ook de betere stelling krijgt. Door een snel schaak via Da4 en de lange rochade staat wit goed. Zwart speelt zijn dameloper naar g4 en vindt later dat dat misschien niet het beste is geweest. Wits paard komt met vertraging naar e5 en heeft daarna heel goed op g4 kunnen ruilen, zoals na afloop in de analyse blijkt. Dat had een gezonde pluspion opgeleverd. Edoch, wit is bang voor een opmars van de zwarte d-pion en besluit daarom op dameruil af te sturen. Die komt er ook en daana ontwikkelt zich een gelijk opgaande strijd, waarin wit, na ergens nog een kans te hebben gemist, remise aanbiedt. Gewoontegetrouw gaat zwart echter nog een tijd door, waarbij hij ter verklaring iets over initiatief mompelt, maar omdat wit nu eens geen krimp geeft, is en blijft het inderdaad remise. (Tekst: Albert)

Harm Buter (w) - Gerard Zijlema (z) : 0-1. Wit komt goed uit de opening. Zwart zit met een achtergebleven pion op d7. Door wat aarzelende zetten van wit kan zwart zich toch ontwikkelen. Wit houdt echter (on)aangename druk op d7. Wit probeert zwarts loper op g7 te neutraliseren en heeft een enorm ruimtevoordeel.

In de stelling:

gaat wit in de fout: 1. ... Pc4 2. Lxc4 Txc4 3. b3?? Lxd4+ 4. Kh1 Txc3 5. Pxc3 Lxc3 6. Tc1 en nog enkele zetten later geeft wit op.

In het weekend volgen de oplossingen van de opgaven 48 en 49. Deze laatste (49) is zo juist verschenen op Alberts SchaakBlog!

Stand clubcompetitie SC Ten Boer, Jeugdschaak en Nosbo

Na 10 ronden is de stand in de onderlinge clubcompetitie van Schaakclub Ten Boer als volgt:

1. Roelof Kroon 176,5 p (+5=1-0)
2. Klaas Dijkhuizen 171,5 p (+5=2-0)
3. Piet Beetsma 140,5 p (+5=2-1)
4. Albert Prins 129 p (+4=0-2)
5. Jan Pilon 122,5 p (+3=2-2)
6. Marten Berends 93 p (+2=1-2)
7. Erik Stam 91 p (+2=0-3)
8. Baudewijn Michel 83,5 p (+0=2-0)
9. Harm Buter 71,5 p (+2=0-5)
10. Fré Blok 68 p (+2=0-3)
11. Wopko Dijkema 67 p (+2=1-5)
12. Wim van Dijken 62,5 p (+1=0-3)
13. Gerard Zijlema 56,5 p (+1=1-4)
14. Ad Mertens 53 p (+1=0-4)

Vanavond (14-11) wordt de 11e ronde gespeeld.

Aanstaande vrijdag (17 november) begint de afdeling jeugdschaak van de club aan een nieuw bestaan. In het Buurhoes aan de Gaykingastraat in Ten Boer, van 16.00 tot 17.00 uur, zal de eerste les gegeven worden door Roelof Kroon van SC Ten Boer. Als alles goed gaat verschijnen hier zo'n 15 jeugdige schakers aan de start!

(zie ook de post van 6 november!)

Volgende week dinsdag tenslotte (21 november) treedt SC Ten Boer aan, in de 3e ronde van de NOSBO, tegen Schaakclub Bedum. Een heuse derby!