Training door GM Sipke Ernst

Mail van Roelof Kroon:

Afgelopen vrijdag was het zo ver. Sipke Ernst, de nummer 7 van Nederland (ranglijst 2012), komt naar Ten Boer om training te geven. Een geweldige happening die we te danken hebben aan Jarno en Robin Bruins. Zij wonnen bij de GP (georganiseerd door Schaakclub Groningen in het gebouw van Gasterra) hun groep met als prijs een training van Sipke.

Al rond half 4 komt Sipke aan in het Buurhoes. Sipke heeft meteen contact met de kinderen. Met Jovan begint hij een partijtje op het demobord. Jovan gaat druk een ‘hutje’ bouwen met 1. g3 2. Pf3 en 3. Lg2. Sipke valt de hut aan met h7-h5-h4 en het spel is op de wagen.

Iets na 4 uur begint de training dan echt. Sipke vraagt aan de kinderen hoe ze hebben leren schaken. ‘Van papa’, ‘van opa’, ‘van mama’ en ‘van mijn zus’ klinkt het. En er zijn er zelfs die roepen ‘van Jan en Roelof’. Sipke vertelt dat hij heeft leren schaken op de basisschool van een meester. Hij was toen 9 en hij was ook meteen verslingerd aan het spelletje. Maar hij was ook wel wat bang om te verliezen. Dus toen hij tegen een meisje moest, dat zei dat zij hem herdersmat ging zetten, schrok hij wel. Sipke speelde met zwart en het meisje opende met 1. e4. Na 1... e5 speelde het meisje 2. Dh5. ‘Daar heb je het gedonder al’ dacht Sipke en hij speelde snel zijn koning weg. Opmerkelijk genoeg deed het meisje 3. Lc4 en geen 3. Dxe5#, maar toch verloor Sipke al snel. Later begon hij meer te begrijpen van het spelletje en wist hij dit soort snelle uitvallen te ontwijken. Toen gebeurde het volgende: 1. e4 e5 2. Dh5 Pc6 3. Lc4 g6 4. Df3 Pf6 5. Db3 en nu speelde Sipke snel 5... Pd4. Het vervolg was 6. Lxf7+ Ke7 7. Dc4 en nu vertelt Sipke dat de dame overbelast is. Sommige schakers willen 7... Pxc2+ 8. Dxc2 Kxf7 doen, maar ‘er is nog een betere manier om de dame aan te vallen’. En dan zien de jeugdschakers het: 7... b5 en de loper op f7 gaat verloren.

Sipke met groep 1

Hierna gaan de kinderen met Sipke op de foto. Snel nog een potje schaak voordat de schakers van groep 2 komen. Mieke wil tegen Sipke en dat levert veel spektakel.

Om 5 uur begint groep 2 aan de training.

Sipke met groep 2

Ze stellen Sipke allemaal vragen. Hoe hij heeft leren schaken. Hoeveelste hij van Nederland is. Wat zijn beste resultaat op het NK is. Wat zijn hoogste rating is. Maar ook wat hij doet als hij niet zoveel zin meer heeft. En waar hij allemaal is geweest om toernooien te spelen. Of je van schaken kunt leven. En hoe het is om in het Nederlands team te spelen. Hierna behandelt Sipke een paar thema’s: ontwikkelingsvoorsprong, alles draait om dubbele aanvallen, materiaal versus initiatief. Sipke laat de partij tussen Morphy en hertog Karel/graaf Isouard zien.

Morphy tegen hertog Karel van Brunswijk en graaf Isouard, Parijs 1858

 Deze consultatiepartij wordt in 1858 in Parijs gespeeld. Opvallend is om te zien hoe Morphy zijn tijd ver vooruit was en al begreep dat ontwikkeling belangrijker is dan materiaal. Na 1. e4 e5 2. Pf3 d6 (‘passief’) 3. d4 Lg4? (een fout) 4. dxe5 Lxf3 5. Dxf3 dxe5 6. Lc4 Pf6 (‘al de beslissende fout’) vraagt Sipke wie de dubbel aanval ziet. Het duurt lang maar uiteindelijk zien Robin en Gerbrich dat wit hier 7. Db3 kan spelen. Na 7... De7 doet Morphy geen 8. Dxb7 maar gaat door met zijn ontwikkeling 8. Pc3 c6 9. Lg5 (‘penningen zijn altijd vervelend, want ze verlammen het spel’) 9... b5 Hier duurt hete even voordat Ilse met 10. Pxb5 cxb5 11. Lxb5+ komt. Na 11... Pbd7 12. 0-0-0 Td8 krijgen de schakers de vraag wat wit hier moet doen. Ruben stelt 13. Td2 voor, maar Sipke vraagt waarom je zou wachten. Meteen toeslaan met 13. Txd7 Txd7 14. Td1 is mogelijk. Koen ziet uiteindelijk als eerste dat na 14... De6 15. Lxd7 Pxd7 16. Db8+! Mogelijk is. Na 16... Pb8 is 17. Td8#.

Sipke benadrukt nogmaals dat schaken draait om dubbele aanvallen.

...alles draait om dubbele aanvallen...

Immers, als je twee dingen aanvalt kan je tegenstander maar één verdedigen (of geen). Ook in de Reti-manoeuvre zie je dat terug. Sipke laat een vergelijkbaar iets zien met een stelling met een koning op a2 en een pion op h7. Wit kan gewoon winnen door de hele tijd te dreigen in het vierkant van de pion te komen of te dreigen met zijn koning naar e6 te gaan en mat te zetten. 

Hierna gaan we met Sipke op de foto. Sipke krijgt een kaart waar alle jeugdschakers iets op hebben geschreven en tenslotte is Lemée de gelukkige die tegen Sipke mag schaken. Om kwart over 6 moet Sipke helaas al weer weg om naar Assen te gaan voor zijn volgende training. 

We willen Schaakclub Groningen, GasTerra en het meesterklasseteam Groninger Combinatie 1 erg bedanken voor de mogelijkheid om dit te organiseren. Het was een waar schaakfeest. Sipke was geweldig en heeft een erg enthousiaste groep jeugdschakers achtergelaten.

Ik ben overigens maar wat blij dat GC een meesterklasse team heeft, want dat maakt een bezoek aan een KNSB-zaterdag heel wat interessanter.

Albert: Een kleine correctie van Fons van Hamond (over de organisator van de desbetreffende GP) is al in het begin van dit verslag verwerkt en hij liet ook nog het volgende aantekenen: deze trainingen worden gefinancierd door Gasterra samen met het Meesterklasseteam Groninger Combinatie 1.

Sipke met Jovan

Sven doet een voorstel