Viktor Lvovitsj Kortsjnoj (1931-2016)

Viktor Kortsjnoj, één van de beste schakers ooit, is op 6 juni, op de leeftijd van 85 jaar, in Zwitserland overleden. Sinds 2012, toen hij door een beroerte werd getroffen, schaakte hij in feite al nauwelijks meer. 

Een unieke schaker: 10 keer was hij kandidaat voor de wereldtitel, 4 keer was hij kampioen van de Sovjet-Unie.

In de Volkskrant en de NRC las ik aan hem gewijde artikelen, om het woord necrologieën niet te gebruiken, van Gert Ligterink, Hans Ree en Max Pam. Ik geloof dat ze alle drie hem de grootste schaker noemen die toch nooit wereldkampioen is geworden. Dat zou best eens zo kunnen zijn, al zijn volgens mij soortgelijke uitspraken ook ooit over David Bronstein en zeker over Paul Keres gedaan.

Ook Garry Kasparov liet van zich horen: op (het verder te vermijden) Facebook en hier.

Op mijn weblog heb ik 'De Verschrikkelijke' enkele keren genoemd, hoewel dat meestal niet in zijn voordeel uitviel (nederlaag in een simultaan, nederlaag tegen Irina Krush, met opmerkelijk vervolg). Dat geeft natuurlijk van een zo groot schaker geen goed beeld en dat wil ik in deze post graag bijstellen.

Ik heb een mooi boek over hem, met al zijn partijen (bijna 1700!) tussen 1945 en 1978. En dan na te gaan, hoeveel hij er sindsdien nog heeft gespeeld...

Korchnoi's Chess Games; edit. by David Levy & Kevin O'Connell; with a introd. by Bill Hartston. - Oxford etc., Oxford University Press, 1979. 291 p. Diagr. ISBN 0-19-217577-7.

Korchnoi the Fighter staat boven de inleiding van Bill Hartston. En dat klopte. Ik geloof dat Hans Ree in de NRC schreef wie er, na bijna (op één winstpartij tegen Karpov na!) wereldkampioen te zijn geworden, later nog prijs op zou stellen het kampioenschap van Zwitserland te behalen. Antwoord: Kortsjnoj, omdat hij eenvoudig niet van ophouden wist, niet ophouden kon.

Biel 1979. Een toernooi dat Kortsjnoj met grote overmacht won: 12 uit 13 (!) met 4,5 punt voorsprong op de nummer 2. Verdere deelnemers in de volgorde van de uiteindelijke ranglijst: Wirthsensohn, Unzicker, Sahovic, Partos, Toth, Hug, Hartoch, Schauwecker, Cuartas, Kaenel, Huss, Janosevic en Hammer.

Wit: Andreas Huss - Zwart: Viktor Kortsjnoj

Dame-Indisch

1. d4 Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 b6 4. a3 c5 5. d5 La6 6. b3 exd5 7. cxd5 d6 8. Lb2 g6 9. Pc3 Lg7 10. Dc2 O-O 11. e3 Te8 12. Tb1 Lxf1 13. Kxf1 Pa6 14. Dd3 Pc7 15. e4 b5 16. b4 cxb4 17. axb4 a5 18. La3 axb4 19. Lxb4 Pa6 20. Dxb5 Dc8! 21. Dc6 Pxb4 22. Txb4 Dg4 23. Db7 Df4 24. Pe2 Ta1+ 25. Tb1 Dxe4! 26. Txa1 Dxe2+ 27. Kg1 Pe4 28. Tf1

28. ... Ld4! (0-1)

(29. Pxd4 Dxf1+ 30. Kxf1 Pd2+ en zwart geeft mat. Op 29. h3 volgt Lxf2+ 30. Txf2 Dxf2+ en zwart wint. Of: 30. Kh2 Lg3+ 31. Kg1 De3+ 32. Tf2 Dxf2 mat).