HET LONDENS SYSTEEM

Ik heb het enige tijd weten uit te stellen, maar nu is toch het moment daar: beginnen met het op het weblog zetten van mijn eigen partijen. Zonder nu te willen stellen dat dat het ultieme doel is van een schaakweblog, geeft het natuurlijk wel een aparte dimensie aan een en ander.

Je komt dan voor een keuze te staan: wordt het puur een 'best games of' (voor zover aanwezig) of probeer je je een beetje rustiger op te stellen en geef je ook remises en partijen die je hebt verloren? Ik zal het laatste nastreven, maar laat ik dan toch maar met winst beginnen... (!)

Ik ben een vurig aanhanger van het zg. Londens systeem, een (in schijn) zeer rustige partijopzet (door wit) met d4/Pf3/Lf4/e3/Ld3/Pbd2/c3 enz., of iets dat daar op lijkt. Het is al een oud openingssysteem en er bestaan diverse boeken over. Verschillende titels heb ik ook in mijn bezit, zoals van Heribert Franke: Damenbauerspiele (1983), Andrew Soltis: The London system (1993) en last but not least, van Sverre Johnsen en Vlatko Kovacevic: Win with the London system (2005). Een pretentieuze titel, zoals dat tegenwoordig gebruikelijk is, maar een heel mooi boek.

Laatstgenoemde auteurs prijzen de opening aan met de woorden: "perennial favourite of club players, as it is a very sound and solid system with a real practical sting."

Dat is nu juist wat menig schaker in twijfel trekt. Men vindt de opening maar niet-avontuurlijk, om niet het woord 'saai' te gebruiken.

Hoe dan ook, ik vind het zelf een heel fraai openingssysteem en ik denk ook dat ik het in de toekomst nog vaak zal spelen.

Aan de basis van Londens systeem liggen drie varianten, al naar gelang zwarts tegenspel:

A. 1. d4 d5 2. Pf3 Pf6 3. Lf4 (noem het de Damegambiet benadering)

B. 1. d4 Pf6 2. Pf3 e6 3. Lf4 (Dame-Indische benadering)

C. 1. d4 Pf6 2. Pf3 g6 3. Lf4 (Konings-Indische en Grünfeld-Indische benadering)

De opzet van de witspeler is om vanuit een stabiele stelling tot aanval te komen, meestal op de koningsvleugel. Dat eerst opbouwen van een veilige stelling, om van daaruit de aanvallende mogelijkheden te verkennen, is juist hetgeen waar de tegenstanders zich aan storen. Tot saai spel hoeft het Londens systeem echter helemaal niet te leiden: het komt nog al eens voor dat wit in zeer korte tijd agressief kan worden (en wie wil dat nou niet!)

Hier een van mijn partijen, gespeeld in NOSBO-competitie, seizoen 2004-2005, om precies te zijn op 11 november 2004, 1e klasse A, uit de wedstrijd HSP (Hoogezand) -Ten Boer, die HSP overigens met 4,5-3,5 won.

Wit: A. Prins (1758) - Zwart: J.Havinga (1735)

1. d4 Pf6 2. Pf3 e6 3. Lf4 b6 (variant B dus) 4. e3 Lb7 5. Ld3 c5 6. c3 (de karakteristieke witte Londense formatie staat al op het bord) 6. ... Pc6 7. Pbd2 Ph5 voor deze zet hoeft wit doorgaans niet bang te zijn, omdat na afruil de open h-lijn vaak in zijn voordeel werkt) 8. Lg3 cxd4 (ook deze tussenzet is niet verontrustend) 9. exd4 Pxg3 10. hxg3 d5 11. De2 Dc7 12. Lb5 (af en toe kan de witte koningsloper op b5 uitstekende diensten verrichten om de druk van wit op veld e5 te versterken) 12. ... a6 (wit heeft geen bezwaar tegen afruil van zijn in dit syteem vaak sterke loper, om de hiervoor vermelde reden) 13. Lxc6+ Lxc6 14. Pe5! Lb5 (zwart verwaarloost de ontwikkeling van loper f8 nu wel erg lang) 15. Dg4 g6 16. f4 h5 17. Df3 (daar wilde de witte dame toch al heen om plaats te maken voor de g-pion, vaak kan deze pion een 'doorstoot'-rol vervullen) 17. ... Le7 (eindelijk; op 17. ... Lg7 is, net als later in de partij, Kf2/Th2/Tah1 sterk) 18. g4! h4 19. g5 (onderbreekt de zwarte loperdiagonaal) 19. ... Kf8 (pion f7 moet gedekt blijven) 20. Dg4 Kg7 21. Kf2!

De stand na 21. Kf2!

(natuurlijk niet meteen 21. Txh4 Txh4 22. Dxh4 Th8! en de bakens zijn verzet!) 21. ... a5 (zwart probeert nog iets op de damevleugel) 22. Th2 a4 23. a3 (stopt de zwarte actie) 23. ... Tac8 24. Tah1 Ld6 25. Txh4 Lxe5 (deze afruil had dus via Lg7 eerder gekund) 26. fxe5 Ld3? (ziet iets over het hoofd) 27. Txh8 Txh8 28. Txh8 Kxh8 29. Dh3+ en zwart gaf op (1-0)