Henk Bunt (1920-2001), prominent schaker in Noord-Nederland (5)

(Eerdere bijdragen over Henk Bunt verschenen op 7, 10, 11 en 18 december 2006)

Deel 4 betreft vooral Uithuizen 1947, Winschoten 1947, de landenwedstrijd Nederland -  Tsjechoslowakije 1947, Enschede 1947, de NOS -achtkamp 1947 en Leeuwarden 1947.

Hieraan toegevoegd 'Staunton-successen'.

Waarschijnlijk niet ten onrechte heeft Bunt dit schrift de titel "Topjaar 1947" meegegeven!

In het seizoen 1945-46 speelde Bunt aan het 1e bord van Staunton 2; in het seizoen 1946-47 aan het 1e bord van Staunton 1! Hij vermeldt dit met enige trots en voegt eraan toe dat hij in 1946-47 4,5 punt uit 6 partijen weet te halen, met daarbij winstpartijen tegen gerenommeerde tegenstanders als Van Doesburgh en Van Steenis.

Clubkampioenschap Staunton

Ook wordt hij in dit seizoen clubkampioen van Staunton, door de hoofdgroep te winnen; daarbij won hij 4 keer en speelde 5 keer remise.

In de beslissende partij om het clubkampioenschap tegen J.G. Heeres, waarin hij aan remise genoeg heeft, wórdt het ook inderdaad remise.

Heeres

Bunt

In deze aardige stelling speelt Bunt: 64. ... Tb2+ (verrassend, zegt hij hierover zelf) 65. Txb2 (iets beters is er natuurlijk ook niet) ... d1D 66. a8D Dd5+ en remise door eeuwig schaak.

Op het Hemelvaartsdagtoernooi (14 en 15 mei 1947) in Winschoten wint Bunt met 2,5 uit 3 de hoofdgroep, met daarin als tegenstanders Heeres, Van Rooyen en Boon.

Nederland-Tsjechoslowakije, op 6 en 7 juni 1947

Over deze wedstrijd in Den Haag schrijft Bunt het volgende:

Hij speelt aan het 9e bord twee partijen tegen J(iri) Fichtl (beide partijen zijn overigens momenteel ook terug te vinden op chessgames.com). Samen met een partij tegen Van Scheltinga en een partij uit de Staunton-competitie, op het Internet gezet door Jan Haaijer, eveneens een oud-Stauntonspeler, was dat alles wat (op het Internet) over Henk Bunt was aan te treffen. Tot ik met deze bijdragen op mijn weblog begon, wel te verstaan.... (Albert). Zoals hierboven al te lezen is, zoekt Bunt wat verontschuldigingen voor het feit dat hij maar een half punt overhield aan deze ontmoeting. Zijn tegenstander was, lijkt me (Albert), trouwens ook wel wat sterker dan de tegenstanders de maand daarvoor in Winschoten.....

Hier vogt de 1e partij tegen Fichtl, met commentaar van Bunt.

Wit: H. Bunt - Zwart: J. Fichtl

Frans

1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Lb4 (weer de Nimzowitsch-variant, maar nu van een ander formaat tegenstander dan in partij 226; Bunt verwijst hiermee naar het toernooi in Winschoten (Albert) 4. e5 c5 5. a3 Lxc3+ 6. bxc3 Pe7 7. h4 (Een idee van Lajos Steiner. Zwart moet zeer voorzichtig spelen, om niet in de aanval onder de voet te worden gelopen)... Ld7 8. Dg4 Pf5 9. Ld3 (in aanmerking kwam h5, dat is in elk geval in de geest van de opening. Nu stokt de aanval) h5! 10. Df4 Pc6 11. Pf3 Db6 12.Lxf5 exf5 13. Dg5 (Een ongezond plan. De zwarte lange rochade is toch niet te verhinderen. 0-0 was beter) ... cxd4 14. Dxg7 O-O-O 15. Dxf7 Tde8 16. O-O Le6 17. Dg6 dxc3 18. Dg3 d4 (Wit heeft een slechte stelling overgehouden. Positioneel is de partij reeds verloren)19. Lg5 Ld5 20. Df4 (Reeds de achtste damezet) Le4 21. Tfc1 Dc5 22. Lf6 (Verbeten wanhoop. Het kost alles te veel tijd, letterlijk) Thg8 23. Pg5 Pxe5 24. Pxe4 fxe4 25. Df5+ Kb8 26. Dxe4 Nc6! 27. Df4+Ka8 (Door verdienstelijk spel heeft wit de materiële balans in evenwicht weten te houden. Slecht blijft hij staan) 28. Tab1 Dd5 29. g3 Tef8 30. Te1 Tf7 31. Te2 Tgf8 (De bedoeling van wit was om voort te ztten met 32. Tbe1 Tf6 33. Te8+ Pd8 34. Txf8 Txf4 35. gxf4 waarna door de dreiging T1e8 het paard weer verloren gaat. Het resterende indspel is dan verloren. De pionnen lopen door!) 32. Dg5 D!d7 33. Le5 Tf5 34. Dg7 (Verliest regelrecht een stuk. Wit had geen bedenktijd meer, maar ook 34. Dh6 was slecht wegens 34. ... Pe5 35. Txe5 Txf2) Pxe5 Opgegeven. Een door zwart rustig gespeelde partij.

Enschede 1947

In het toernooi in Enschede 1947 werd Bunt gedeeld 2e, samen met Mindeno (R'dam). Bunt vertelt dat het toernooi in feite een soort voorwedstrijd was voor het in 1948 te houden kampioenschap van Nederland. De als eerste twee geëindigde spelers zouden daaraan mee kunnen doen.

Bunt zou het toernooi zelfs gewonnen hebben als hij niet zijn partij tegen Alex Vinken (kampioen van Limburg) zou hebben verloren. Hij beschrijft deze partij als 'Tragedie in Enschede'. Hij komt gewonnen te staan, kiest dan een voortzetting die behalve voldoende voor de winst ook eventueel voldoende is voor remise. Vinken houdt zich echter staande en weet op zeker moment zelfs een 'geraffineerde valstrik' te spannen, waar Bunt inloopt. "Weg de eerste prijs en weg ook de schoonheidsprijs, waarvan ik reeds droomde....."

De eindstand van het toernooi wordt:

Op bovenstaand diagram is de stelling in de partij Bunt (wit)-Vinken (zwart) afgebeeld, na de 19e zet van wit. Bunt geeft aan wat hij daarna had moeten spelen (vanaf de 22e zet) en beklaagt zich over de uiteindelijke afloop.

Hoe de partij wèl verder ging (met commentaar van Bunt):

22. Dh2+ Kg8 23. Dh6 Lf7 24. Pe4 Lxg5+ 25. fxg5 Txe4 (wit had nu verwacht dat zwart wel zou opgeven. Dat dit niet gebeurt prikkelt hem tot onnadenkend scherp spel) 26. Lxe4 Tc8 27. Dh4 Le6 28. Kd2 c5 29. d5? (te scherp) ... Td8 30. Dh1 Lf7 31. Ke3 Pd7 32. Kf4 (de vrijpion op g4 ergert wit. Ten onrechte) ... Pf6 33. b3 Pxd5 34. Lxd5 Txd5 35. Kxg4 Le6+ (een geraffineerde val) 36. Kh4?? (Hij loop er in ook nog. Pion g5 was verloren, maar desondanks had wit nog behoorlijke winstkansen. Nu is de partij verloren) ... Td3!! (Om de haren uit je hoofd te trekken!) 37. Da8+ Kf7 38. Db7+ Ld7 39. Dg2 b4!! 40. cxb4 Td4! 41. Kg3 Tg4+ 42. Kf2 Txg2+

(Wit geeft het op. Een drama tot en met!!)

Voor de compleetheid laat ik, bij nader inzien, ook het begin van deze partij zien, gespeeld op 22 augustus 1947, eveneens met commentaar van Bunt.

1. e4 c6 2. d4 d5 3. Pc3 dxe4 4. Pxe4 Pf6 5. Pxf6+ exf6 (Iets beter is wel gxf6) 6. c3 Ld6 7. Ld3 0-0 8. Dc2 g6 9. Pe2 Dc7 10. h4 Te8 11. h5 f5 12. hxg6 fxg6 (Wit heeft prachtige aanvalskansen met zijn open h-lijn) 13. Lg5 Le6 14. 0-0-0! Df7 (Zwart heeft geen tijd de pion op a2 te slaan) 15. Th4! (Wederom uitstekend gespeeld. Nu volgt op 15. ... Lxa2 16. Tdh1 Lb3 17. Txh7!! en wint) ... Pd7 16. Tdh1 Pf8 17. f4 (Geeft Lg5 een extra dekking, voor g4 wordt gespeeld) ... b5 18. g4! fxg4 19. Txh7!! (Zeer fraai. Zie diagram) ... Dxh7 20. Txh7 Kxh7 21. Pg3 Le7 22. Dh2? (Ziet er buitengewoon voor de hand liggend en fraai uit. In werkelijkheid zou de volgende fraaie voortzetting tot onmiddellijk mat hebben geleid: 22. Lxg6!!+ Pxg6 23. Dh2+ Kg8 24. Dh6! Lf7 25. Ph5! en mat. Ontzettend jammer Echter heeft wit ook nu prachtige vooruitzichten).

Het laatste gedeelte (vanaf 18. g4!) komt ook ook op de foto voor. Na de 22e zet van wit had ik de partij al weergegeven.

N.O.S.-achtkamp

In september-oktober 1947 wint Bunt de NOS-achtkamp in Groningen met 6,5 uit 7. De stad-Groninger schaakclub NOS was op het idee gekomen een achtkamp te organiseren met als deelnemers de twee beste spelers van NOS, Untas, Lasker en Staunton.

Hier de eindstand van dit treffen, door Bunt zelf keurig genoteerd:

Als een grote mislukking beschouwde Bunt zijn optreden in het toernooi van Philidor in Leeuwarden, in november 1947.

In dit toernooi is er achtereenvolgens voor hem winst op Henneberke, verlies tegen O'Kelly de Galway (tegen de Belg dus geen herhaling van het mooie succes van het Hoogoventoernooi 1946), winst op Van Vliet, verlies tegen Kramer, verlies tegen Ploegh (vanuit een remisestelling), verlies tegen Boven en winst op Blokker.

In deze stelling speelde Bunt (wit) in zijn verliespartij tegen E. Ploegh: 59. Td1? en noemt dit een grove blunder. Hij verloor inderdaad na: 59. ... f3+ 60. Kf2 Kf4 61. Tb1 Pd6 62. Ta1 Pe4+ 63. Kf1 Ke3 64. Ta3+ Kd4 65. Ta1 en op de volgende zet opgegeven door wit.

Hij voegt eraan toe dat hij met 59. Tf1! onmiddellijk remise kan afdwingen, bijvoorbeeld 59. ... f3 60. Txf3!, of 59. ... Pe3 60. Txf4+! Een leerzaam eindspel, maar een sneu geval voor de Groninger, zegt hij er nog over.

Staunton interne en externe competitie

Aan het eind van deel IV noemt Bunt nog zijn presteren in het tweede seizoen (1947-48), waarin hij voor Staunton aan het eerste bord speelt: 3 uit 5. Ook vermeldt hij nog dat hij in de wintercompetitie van Staunton, in groep A, 8 punten uit 10 partijen behaalt, waardoor een beslissingscompetitie tussen hem en Scheffer (nummer twee van groep A) en de twee bovenaan geëindigde spelers in groep B noodzakelijk wordt.